Ayaküstü konuşma sorunu

Amerika'da günlük hayatın bilmecelerinden biri partilerde yeni tanıştığınız insanlara onları tanımak için neler sorduğunuzdur.

"Nasılsın?" formalite icabı sorulur ve gerçekten ciddi problemleri olanların dışında dürüstçe cevap vermek yerine, pozitif cevaplar verilir.

"Neler yapıyorsun?" biraz nahoş oluyor. Öncelikle, aslen sorulan "Ne iş yapıyorsun?"dur, dolayısıyla işinin dışında pek bir şey yapmadığını ima eder. Bunun dışında, birinin ne iş yaptığı onunla alakalı en önemli bilgi olduğunu ima eder. Son olarak, nadiren daha derine inilir. Ender durumlarda konuyla alakalı bir şey diyebilirsiniz ve büyük ihtimalle verdiğiniz cevap ya karşıdakinin canını sıkar ya da rencide eder. ("Ya evet, ben de hep tarih okumayı istemişimdir.")

"Nerelisin?" sorusunun da devamı gelmiyor.

"Ne okuyorsun?" (üniversite öğrencilerine yönelik) sorusu da nahoş olur, çünkü trajik olarak çoğu öğrenci okuduğu bölüme karşı tutku beslemez.

"Son zamanlarda ne okudun?" sorusu kitap okumayan çoğu Amerikalının çırpınmasına sebebiyet verir, en iyi ihtimalle rastgele bir kitabın kabaca ve hatalı tahmini bir özetiyle sonuçlanır.

"Son zamanlarda ilginç birşey öğrendin mi?" kişiyi bir şey demek zorunda bırakır, kıvırma ve kem kümlerden sonra hiç ilginç olmayan birşeyden bahseder.

Bunun yerine "Bu aralar neler üstüne düşünüyorsun?" diye sormayı teklif ediyorum. İlk olarak ucu çok açık bir soru. Kitap, film, ilişki, ders, iş, hobi vb. gibi farklı şekillerde cevaplanabilir. Hatta daha iyisi, çoğu zaman kişiye en ilginç gelen hangisiyse onu anlatmaya başlar. İkinci olarak, düşünmenin, düşünmek hakkında düşünmenin, temel bir insan aktivitesi olduğunu ima eder, dolayısıyla düşünmeyi teşvik eder. Üçüncü olarak, cevap vermesi en kolay soru budur, doğası gereği kişi o anda kafasında ne varsa söyleyebilir. Dördüncü olarak, muhtemelen verimli bir sohbet başlar ve iki taraf da katkıda bulunabileceği için sohbet ilerleyebilir. Beşinci olarak, verilen cevap büyük ihtimalle alışılmışın dışında bir şey olur. Kitaplar ve iş gibi başlıklardansa insanların düşünceleri sonsuz farklı konularda çeşitlilikte olabilir. Altıncı olarak, kişinin özünü yakalamanıza yardımcı olur. İş, ailevi veya hayat koşulları sebebiyle zorunlu olarak yapılabilir, ama düşüncelerimiz bize aittir. Karşınızdaki kişinin nasıl bir insan olduğunu ölçmenin daha da iyi bir yolunu bulmak zordur. "Neler üstüne çalışıyorsun?" da sorulabilir. Bu bağlamda benzer olsa da, daha bayağıdır.

Bu aralar neler üstüne düşünüyorsun?